Recordiwyd pennill 1-3 gan Joseph Lloyd (gyrwr lori, g. 1896) a Charadog Puw (ffermwr, g. 1922), Trefaldwyn. Cododd Joseph Lloyd y gân pan oedd tua 14 oed, o glywed ei chanu gan Ellis Gittins, Llanwddyn.
'The Wood Pigeon'
Verses 1-3 recorded by Joseph Lloyd (lorry driver, b. 1896) and Caradog Puw (farmer, b. 1922), Montgomery. Joseph Lloyd picked up the song when he was around 14 years old, from hearing it sung by Elliss Gittins, Llanwddyn.
lyrics
Y Sguthan (the wood pigeon)
Mi adroddaf i chwi bwt o stori,
Mi driaf fynd yn drwstan trosti.
Ond chwaith ni ddwedaf on y gwir,
Y gwir a saif, dim ond y gwir.
Am ddan lanc ifanc o’r plwy yma
Ryw noson aethant ffwrdd i hela;
Aeth un â’i wn a’r llal â’i gi.
Gael bod yn siwr o ddal y pry.
Fe gododd un i fyny ei ben,
Fe welodd sugthan ar y pren:
“Wel cydia di yng ngwar y ci
Rhag ofn ddo fynd o fy ngafael i”.
Wel, siarjo’r gwn wnaeth ar ôl hynny
A bacio’n ôn gael lle i ‘nelu,
A’r llall yn crynu wrth fôn y pren
Rhag ofn i’r siots fyn oddeutu ei ben.
Pan aeth yr ergyd gyntaf allan
Mi oedd na dwrw megis taran,
A rhedeg wnaent i’r lle a’r fan
Rhag ofn i’r ci gael mwy na’i ran.
Pan adawsant gynta geg y ci,
Wel, adref aethant hwy â hi,
A gofyn wnaent i wraig y ty
A wnâi ei chwcio am ei phlu.
A gwraig y ty, pan aeth i blue,
Fe glywai rywbeth yn ogluo,
A gofyn wnaeth i deulu’r ty
A glywent hwy ryw olau cry.
‘Nôl i wraig y ty gael gwybod y cyfan,
Mai wedi trifo’r oedd y sguthan
Ac wedi sythio i fforch y pren,
Nis gallai lai na chodi ei phen.
‘Roedd weri mynd yn ôl ei phris,
‘Roedd wedi trio ers pedwar mis,
A’r llanciau gadd eu siomi’n siwr,
A’u swper hwy oedd brwes ddwr.
A stunning album of finger-picked guitar, banjo & more that mines the classic sound of Appalachia and emerges with something fresh. Bandcamp New & Notable Jul 30, 2018
A fascinating, appealing record no less “weird” than the rest of her oeuvre, but certainly the most weirdly versatile. Bandcamp Album of the Day Mar 25, 2022
The British-Somali poet draws upon everything from leftfield folk to minimalist spoken-word, bound together by simple-yet-cutting wordplay. Bandcamp New & Notable Apr 28, 2021
The Alabama duo's fifth album exults in dusty Americana, showcasing rich vocal harmonies alongside blissful folk instrumentation. Bandcamp New & Notable Mar 31, 2024
More contemplative folk from the Minnesota singer-songwriter, sustained by raw full-band arrangements and philosophical lyrics. Bandcamp New & Notable Mar 28, 2024
Irish singer-songwriter Oisin Leech's acoustic folk music is characterized by its muted beauty and intimate, solitary quality. Bandcamp New & Notable Mar 16, 2024